Alerjen nedir ve alerjik hastalıklar nasıl oluşur?
Genetik olarak hassas olan bireylerde alerjik reaksiyon oluşturan maddelere alerjen denir. Bu alerjenler (gıda, polen, ev tozu akarı, küf mantarları, kedi köpek tüyü epiteli, ilaç, arı zehiri vs) protein yapısındadırlar. Her alerjen herkeste alerji yapmaz ancak genetik olarak o alerjene hassas ise alerjik reaksiyon oluşturur. Alerjik şikâyetlerin ortaya çıkabilmesi için bu alerjenlerin bağırsak (gıda alerjisi, ilaç alerjisi gibi), deri (egzema ve arı alerjisi gibi), solunum yolu (astım, saman nezlesi gibi), damar içi (ilaç alerjisi gibi) olarak bir şekilde vücuda girmesi gerekir.
Alerjik hastalık vücudumuzun alerjenlere verdiği yanıtlar ya da reaksiyonlar sonucu ortaya çıkan bulgulardır. Bu bulgular etkilediği organ sistemine göre farklılıklar gösterebilir. Bulgular çok hafif olabileceği gibi yaşamı tehdit eden anafilaksi gibi ağır da olabilir.
Hangi alerjenler hangi hastalıklara yol açmaktadır?
Alerjenler birçok hastalığa yol açabilir ancak pratikte en sık ev içi ve ev dışı çevresel alerjenler (ev tozu akarı, polenler, küf mantarları, kedi-köpek tüyü epiteli) daha çok astım ve saman nezlesine, göz nezlesine yol açmaktadır. Gıdalar egzema (atopik dermatit), kurdeşene (ürtiker), anafilaksiye (kurdeşen, kusma, solunum bulguları bilinç kaybı, tansiyon düşüklüğü gibi bulguların birden fazlasının bir arada olması), kanlı-mukuslu kakaya (alerjik proktokolit) yol açabilmektedirler. İlaçlar kurdeşene, anafilaksiye, diğer deri döküntüsüne yol açabilmektedir. Arı zehir alerjisi kurdeşen, anafilaksi gibi hastalıklara yol açabilmektedir.